Meedenken met ecologische plannen Genderensche Uiterwaard
-L.jpg)
GENDEREN — Ingenieursbureau Arcadis werkt op dit moment in opdracht van Rijkswaterstaat verschillende maatregelen uit voor het verbeteren van de ecologische waterkwaliteit in en langs de Maas. Voor twee locaties heeft Rijkswaterstaat nu een zogenoemde Kennisgeving Voornemen en Participatie gepubliceerd, waaronder de Genderensche Uiterwaard langs de Bergsche Maas in de gemeente Altena. Meedenken kan nog tot en met 16 mei 2023.
Een tweede locatie die onder deze kennisgeving valt, is de Capelsche Uiterwaard aan de overzijde van de rivier in de gemeente Waalwijk. Het doel voor beide gebieden is de variatie aan groeiplaatsen voor water- en oeverplanten en leefgebieden voor vis en macrofauna (mosselen, slakken, insectenlarven en dergelijke) te vergroten.
Ligging
De Genderensche Uiterwaard ligt tussen rivierkilometer 232.9-234.8 op de rechteroever van de Bergsche Maas. Eb en vloed hebben in deze benedenloop van de rivier nog enige invloed. Het waterniveau stijgt en daalt dagelijks met zo’n 20-30 cm. Dit zoete getijdenwater brengt karakteristieke flora en fauna met zich mee. Door menselijke ingrepen als het dempen van getijdengeulen zijn die natuurwaarden echter achteruit gegaan. Met gerichte herstelmaatregelen wil Rijkswaterstaat daar verbetering in brengen en zo de ecologische waterkwaliteit verbeteren.
Meedenken
Rijkswaterstaat nodigt de brede omgeving uit om mee te denken over de voorgenomen herstelmaatregelen. Mensen kunnen nog tot en met 16 mei 2023 reageren. Dat kan op drie manieren:
Digitaal: mail uw reactie naar KRW.ZN@rws.nl . Mondeling: vraag een gesprek aan met de omgevingsmanager van het gebied. U kunt contact met hem/haar opnemen via het emailadres KRW.ZN@rws.nl om een afspraak te maken. Per post: stuur een gefrankeerde brief naar Rijkswaterstaat Zuid Nederland, Postbus 2232, 3500 GE Utrecht.
Oplossingsrichting
In de uiterwaard wordt de aanleg van een 2 kilometer lange meestromende oevergeul als oplossing verkend. In de plannen is rekening gehouden met de getijdenwerking. Na het graven van de geul – aan beide kanten verbonden met de rivier - blijft een vooroever over. Dat is een stenige ‘rug’ die werkt als golfbreker als er schepen langskomen. Het is de bedoeling daarin enkele openingen voor vissen te maken.
Het doel is om parallel aan de rivier een beschutte zone met rietmoeras te laten ontstaan met dus de invloed van eb en vloed, die dient als kraamkamer voor jonge vis. En ook waterplanten en allerlei waterdiertjes moeten zich er thuis gaan voelen, zoals de bolle stroommossel en variabele waterjuffer. Vogels die graag in rietkragen vertoeven zijn bijvoorbeeld de blauwborst en rietgors.
Om dit te kunnen realiseren, moet de grond achter de huidige Maasoever flauw worden afgegraven zodat een geleidelijke overgang van water naar land ontstaat. De zomerkade wordt daarbij aan rivierzijde minder breed gemaakt, maar blijft wel in functie.
Rekening houden met verschillende waarden In dit voorstel blijft het achterliggende weidevogelgebied bestaan zoals het is. Dit is een broedgebied voor soorten als de scholekster, gele kwikstaart, kievit en patrijs. Diverse trekvogels komen er graag overwinteren en in het vroege voorjaar zijn er steltlopers als de wulp en grutto te vinden die een vetlaagje komen kweken. Ook de bestaande lichtmasten en het afwateringsgemaal dat dient om dat gebied te ontwateren na een hoogwaterperiode, blijven behouden. Net als de Amerikaanse windmolen, die de status van rijksmonument heeft.
Bomen
Om de oevergeul te kunnen realiseren, is het noodzakelijk de aanwezige bomen in het plangebied te verwijderen. Ze staan namelijk op de plek waar de ingreep is voorzien. Ongeveer een derde daarvan zijn zogenoemde bakenbomen. Rijkswaterstaat streeft er naar de gekapte bomen in de Genderensche uiterwaard zoveel mogelijk een nuttig tweede leven te geven door ze als ecologisch waardevol rivierhout in de beoogde geul neer te leggen. Vanzelfsprekend stevig verankerd om wegdrijven te voorkomen.
Klik op de link voor meer info over de plannen voor de Genderensche Uiterwaard.
Afstemming en planning
In 2020 is Rijkswaterstaat het initiatief voor de herinrichting van de Genderensche uiterwaard gestart, in overleg met de gemeente Altena, provincie Noord-Brabant en waterschap Rivierenland. Ook zijn bij grondeigenaren en –gebruikers en andere belanghebbenden relevante informatie en aandachtspunten over het gebied opgehaald. Vanzelfsprekend worden beschermde flora en fauna gerespecteerd als die aanwezig zijn. Verder houden Rijkswaterstaat en Arcadis zo goed mogelijk rekening met eventuele archeologische, landschappelijke en cultuurhistorische waarden. Dat geldt ook voor de eisen die gesteld worden aan de hoogwaterveiligheid. De komende periode wordt met behulp van diverse specialisten een ontwerpnotitie opgesteld. De maatregel moet uiterlijk in 2027 zijn gerealiseerd.
Kaderrichtlijn Water
Deze plannen zijn onderdeel van een groter ecologisch herstelprogramma voor de Maas vanuit de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Rijkswaterstaat werkt al sinds 2009 aan het natuurvriendelijk inrichten van oevers, beekmondingen en uiterwaarden langs de rivier. In de regio Altena staan er nog KRW-maatregelen op de planning langs de Afgedamde Maas in de Poederoijense Waard, Slijkwellse Waard en Doornwaard Zuid. En ook aan de overkant van de rivier, in de Capelsche uiterwaard, is een herinrichting in voorbereiding.
Foto Pulles en Pulles.
-S.jpg)