CU over de zaak Potters: 'Wat mag integriteit kosten?'

24 september 2014 (door WerkendamNet)

WERKENDAM - De ChristenUnie-fractie van Werkendam heeft met 'verbazing' kennis genomen van de enorme kosten die de gemeente Werkendam heeft gemaakt voor het totale proces in de zaak Potters. In een blog op de partij site licht fractievoorzitter Hermen Vreugdenhil uit waar die verbazing uit bestaat. Voor de samenhang en de helderheid van dit - inmiddels ingewikkelde - dossier onderstaand het volledige relaas...

'De kosten bedragen meer dan een kwart miljoen tot nu toe en dan zijn de interne uren niet eens meegerekend. Bedragen die de vraag oproepen wat met dit geld allemaal voor goeds gedaan had kunnen worden voor de Werkendamse samenleving. Bedragen die je de vraag doen stellen of dit de juiste weg is om arbeidsconflicten te beslechten.

De ChristenUnie is blij dat de nieuwe wethouder verantwoordelijk voor personeel en organisatie in de commissievergadering heeft toegezegd in november met een uitgebreide analyse en reflectie te komen op de handelwijze van de gemeente in deze ontslagkwestie. Hier zullen we in december met elkaar het debat over voeren. Hierin zullen álle kosten, ook de ambtelijke uren, in beeld worden gebracht die gemaakt zijn in deze zaak. Ook zal de vraag dan beantwoord moeten worden of de aanpak van de gemeente proportioneel is geweest. De ChristenUnie is blij met die houding en aanpak van de wethouder.

Lang heeft een meerderheid in de Werkendamse politiek zich op het standpunt gesteld dat iets wat onder de rechter is niet besproken mag worden. Maar als het dan besproken wordt door de rechter moet je als volksvertegenwoordiger dan ook aanwezig zijn. Daarom heb ik dan ook met belangstelling het hoger beroep in de zaak Potters bijgewoond. Een uniek moment waarop ik van beide zijdes pleidooi, verdediging en verantwoording uit eerste hand vernomen heb. Een uniek moment ook om niet enkel de inhoud van het conflict maar ook het proces eromheen dat geleid heeft tot een zitting in hoger beroep eens goed tot je te nemen. Dat roept bij mij de volgende vragen op.

Hoe kan het dat een arbeidsconflict zo uitgevochten wordt dat het de gemeenschap in totaal nu al meer dan een kwart miljoen gemeenschapsgeld heeft gekost?
Is er nog wel een weg terug als je een arbeidsconflict met de zwaarste machtsmiddelen inzet?
Zijn de politiek-bestuurlijke checks- en balances voldoende ontwikkeld om ook gedúrende een conflict de juiste keuzes te blijven maken of is het zo dat eenmaal ingezet een conflict ook tot aan de rechter in hoger beroep uitgevochten moet worden?
Maar ook met de vraag van de nationale ombudsman in het achterhoofd: is de overheid zich voldoende bewust van de proportionaliteit van de inzet van machtsmiddelen en dient zij hiermee het algemeen belang?

Stevige kosten
Door de gemeente zijn stevige kosten gemaakt voor het uitvoeren van een Bing onderzoek. Het verbaasde me dan ook dat dit rapport niet door de gemeente bij de rechter ingebracht is. Dit roept bij mij de vraag op of de overheid de zuiverheid betracht om álle relevante stukken in een proces in te brengen of dat er een keuze gemaakt wordt. Een fundamentele vraag omdat het de overheid moet gaan om recht doen en niet enkel om er alles aan te doen om een zaak te winnen.

Het grootste deel van de kosten in een dergelijk conflict zit in de aanloop naar een ontslagbesluit. 80 % van de kosten worden in de aanloop gemaakt. Dit roept bij mij de vraag op of er in een conflict, als het op dergelijke wijze ingezet wordt (dus gebruik makend van ruim 2 ton gemeenschapsgeld) nog gezocht kan worden naar een minnelijke oplossing. Of is de inzet daarvoor dan al te hoog geweest? Hoe leg je dat naar buiten toe uit? Is er nog wel een weg terug als je een arbeidsconflict met de zwaarste middelen én daarbij behorende kosten inzet?

Tijdens een stevig arbeidsconflict is het van belang dat de gemeente zich gedurende het gehele proces blijft afvragen en spiegelen of ze de juiste weg bewandelt. In het openbaar bestuur worden die checks en balances geborgd in het collegiaal bestuur (bespreking en besluitvorming in het college) en de verantwoording van het college aan en het debat in de raad. Met de keuze voor het juridisch traject verschuilt de overheid zich meer dan eens achter de rug van de rechtelijke macht en zo blokkeer je de verantwoording voor je handelen gedurende het proces aan het hoogste orgaan van de gemeente, de gemeenteraad. Is daarmee enkel nog maar de deur open naar verantwoording achteraf? Zet je als bestuur daarmee niet zo hoog in dat er nog maar twee opties zijn: ‘Winnen en daarmee gelijk halen of verliezen en daarmee het vertrouwen van de raad op het spel zetten’?

Proportioneel
De ChristenUnie vraagt zich af of de gemeente Werkendam met een aanpak die leidt tot hoogoplopende conflicten het algemeen belang dient. Zet zij de tot haar beschikking staande middelen, geldelijk, communicatief en juridisch proportioneel in?

Toen de rechters op donderdag 11 september aan het eind van het hoger beroep beide partijen het woord gaven voor het slotpleidooi gingen mijn gedachten naar Salomo. Ik vroeg mij af hoe Salomo in een dergelijke situatie zou handelen? Zou koning Salomo aansturen op een rechtspraak die enkel verliezers oplevert?

Ik keek toen de zaal rond. Ik zocht naar de bestuurders die het in hun macht hadden om op dit laatste moment voor het afsluiten van de rechtszaak op te staan en te zeggen: ‘Dit is het niet waard, dit moeten wij als overheid niet op deze wijze willen afhandelen.’ Helaas, ze waren niet aanwezig. De advocaten voerden in naam van het college het slotpleidooi. Mijn hoop bleek ijdel.

Blijven zoeken
Op de terugweg van het hoger beroep speelde de vraag in mijn gedachten of het bestuur van de gemeente Werkendam waar ik mede verantwoordelijk voor ben in de aanpak van arbeidsconflicten in zowel het algemeen belang als het bijzonder belang van de burger handelt. Hoe doen we dat naar de toekomst toe? Een belangrijke vraag waar wij als bestuur van de gemeente Werkendam over na moeten denken. Laten we, hoe de uitspraak ook zal klinken, leren van het verleden. Laten we blijven zoeken naar de juiste wegen om recht te doen en trouw te betrachten zoals Micha 6:8 ons voorhoudt.'