Open Monumentendag 2024

ALTENA - Varen, fietsen, wandelen of met de trein mee. Het kan allemaal in het weekend van Open Monumentendag op 14 en 15 september. Erfgoed Altena heeft in 2024 weer een uitgebreid programma samengesteld met als thema ‘Onderweg’, het verwijst naar het Open Monumentendag weekend waarbij bezoekers op pad gaan van monument naar monument.

Varen kan vanuit de stadshaven Woudrichem op zowel 14 als 15 september met de Waalschokker Janus en stevenaak Helena, die door de Vestingdriehoek vaart. Zondag 15 september wordt vanaf het Biesbosch Museumeiland de eerste crossingstocht in het kader van tachtig jaar bevrijding gevaren.

Uniek dit jaar is ook de kans om de vier Brabantse Werelderfgoed Forten op een dag te bezoeken. Zaterdag 14 september zijn de Forten Giessen en Steurgat open; Fort Altena en Fort Bakkerskil zijn zowel zaterdag als zondag open. Fort Steurgat is een wooneiland dat  normaal de poort gesloten houdt. Op Fort Giessen is ook de fortwachterswoning te bezichtigen. Zowel met de fiets als wandelend (langs het Liniepad) zijn de forten te bezoeken. Daarbij mag vesting Woudrichem niet ontbreken, daar is zowel de Martinuskerk (alleen zaterdag) als de RK kerk open. Zaterdag 14 september kan ook de Mosterdpot worden beklommen.

Nieuw in Woudrichem is de Qrfgoed kinderwandelroute, die zaterdag 14 september wordt geopend. Je loopt langs negen verschillende locaties in de vestingstad en kunt bij elke locatie de QR code scannen. Burgemeester Peer Verhagen vertelt je dan alles over de vesting. Startpunt is de Schapendam.

Wandelen kan ook in Werkendam, daar heeft de Historische Vereniging Werkendam en De Werken c.a. zaterdag 14 september een route uitgezet langs diverse kerken. De start is in het Andries Visserhuis, waar ook de route verkrijgbaar is. Zaterdag 14 september zijn ook diverse molens in de regio open; als de wieken draaien dan is de molenaar thuis om bezoek te ontvangen. De noodwoning in Meeuwen, naast de Witte Molen is op zaterdagmiddag open.

Zondag 15 september biedt een unieke kans om twee historische parels in de gemeente Altena te bezoeken. Je reist om 13.00 uur met de Hank-O-Motief en de waschvrouw van Kasteel Dussen naar Fort Altena via de ‘route Napoleon’ naar Fort Altena. Daar krijg je een rondleiding van de waschvrouw en kun je nog een kopje koffie drinken. Daarna reis je met het toeristisch treintje weer terug naar Kasteel Dussen, daar wordt die dag een Bommelfeestje gehouden met zo’n dertig kramen in de ruin van het Kasteel. Wie deel wil nemen aan deze gratis activiteit kan zich tot uiterlijk 13 september aanmelden via info@biesboschlinie.com

De aftrap voor Open Monumentendag is op woensdag 11 september op Fort Altena, het Werelderfgoed langs de ‘Route Napoleon’.  Te gast is deze keer Vincent Prins, die de bezoekers meeneemt in de historie van de aanleg van de A27 en de ontwikkeling van het autoverkeer. De A27 werd ooit aangelegd als de ‘Route Napoleon’, de weg van Parijs naar Amsterdam. Zo konden de troepen van Napoleon zich snel verplaatsen in zijn keizerrijk.

Anno 2024 is de route nog steeds een belangrijke verbindingsweg, maar bij de aanleg van de A27 werd het Werelderfgoed onherstelbaar aangetast. In het verleden wisten de ingenieurs van Rijkswaterstaat wel raad met ruimtelijke dilemma’s, ze hadden er geen enkele moeite mee om de A27 niet behoedzaam langs, maar functioneel dwars door het verdedigingswerk aan te leggen. Het Werelderfgoed werd opgeofferd aan de vooruitgang. In 2025 gaat de A27 opnieuw op de schop,

Na de pauze gaat Erfgoed Altena met bestuurders en bezoekers van de lezing in gesprek over behoud van het erfgoed in de gemeente Altena, maar ook over ruimtelijke dilemma’s die het erfgoed bedreigen, zoals in het verleden de route van de snelweg over het Fort maar anno 2024 bijvoorbeeld de geplande woningbouw bij de Motte in Almkerk.