De Toscaanse zuilengalerij

DUSSEN - Kunsthistoricus en kastelenkenner drs. Robbie Dell’Aira zal een lezing verzorgen in en over het kasteel van Dussen onder de titel: ‘Klassieke vormen en Nederlandse kastelen in de Renaissance’.

Na de val van het West-Romeinse Rijk in het jaar 476 leek de Romeinse cultuur voorgoed verloren. Toch dook de vormentaal van de Romeinse architectuur steeds weer op, vooral wanneer een bouwwerk een majestueuze uitstraling moest hebben. De Romeinse architectonische vormentaal verdween nooit helemaal, zoals bijvoorbeeld de Karolingische bouwkunst uit de achtste eeuw laat zien. De grote comeback van de Klassieke Oudheid was tijdens de Renaissance in vijftiende-eeuws Florence. Vanaf ongeveer 1530 bereikte die vormentaal ook de Nederlanden, en zelfs de kastelen op het platteland. Middeleeuwse kastelen werden opgesmukt met klassieke natuurstenen ornamenten: frontons, zuilen, loggie, timpanen, tondi en beelden van mythologische goden. De zuilengalerij van kasteel Dussen kwam omstreeks 1609 tot stand en is naast die van het kasteel van Breda een belangrijk kunsthistorisch voorbeeld in Nederland. Welke boodschap wilde de bouwheer met de galerij uitdragen? Waar haalde hij het idee vandaan? En wat is eigenlijk het verschil tussen een Toscaanse en Dorische zuil?